Jest to urządzenie, do którego podłączany jest noworodek w momencie wystąpienia niewydolności oddechowej o różnym nasileniu. Najczęstszymi wskazaniami najpierw do intubacji, czyli wprowadzenia rurki intubacyjnej do tchawicy (patrz osobny podrozdział), a następnie podłączenia do respiratora są:

1. brak wydolnego napędu oddechowego;
2. powtarzające się bezdechy nieodpowiadające na stymulację (dotykową albo/i poprzez podanie odpowiednich leków);
3. niepowodzenie wentylacji nieinwazyjnej, np. CPAP, Optiflow (patrz odpowiedni podrozdział);
4. konieczność resuscytacji po urodzeniu albo w trakcie hospitalizacji;
5. noworodki ze skrajnie małą masą ciała (najczęściej <750 g), które nie mają wystarczającego napędu oddechowego;
6. bardzo ciężki ogólny stan noworodka i związana z tym niewydolność wielu narządów, w tym układu oddechowego.

Respirator, poprzez który stosuje się tzw. wentylację inwazyjną, to skomplikowana maszyna, przez którą po podłączeniu odpowiednich rur i zastawek wtłaczana jest – pod odpowiednim ciśnieniem i o odpowiedniej objętości – mieszanina powietrza i tlenu. Dzięki temu możliwa jest prawidłowa wymiana gazowa, czyli utrzymanie tlenu i dwutlenku węgla na odpowiednim poziomie. Lekarz, podłączając dziecko do respiratora, nastawia odpowiednie tryby wsparcia oddechowego i parametry, biorąc pod uwagę zarówno masę ciała noworodka, stwierdzaną patologię płuc, rentgen płuc i wyniki badań gazometrycznych.

Noworodek podłączony do respiratora wymaga pełnego monitorowania (czynność serca, saturacja, przezskórny poziom CO2), oceny gazometrycznej, ewentualnie powtarzania badań radiologicznych w zależności od sytuacji klinicznej. Co kilka godzin pielęgniarka wykonuje też toaletę dróg oddechowych, odsysając zalegającą wydzielinę. W sytuacji bardzo ciężkiego stanu dziecka stosuje się też leki przeciwbólowe i nasenne, by noworodek nie cierpiał i by mógł odpowiednio zgrać się z rytmem oddechowym nadanym przez respirator.

Kiedy stan noworodka się poprawia, najczęściej po kilku dniach zostaje on odłączony od respiratora (ekstubowany – wyjęcie rurki intubacyjnej z tchawicy) i podłączony do tzw. wentylacji nieiwazyjnej (CPAP, Infant flow, Optiflow).

Dr hab. n. med. prof. IMiD Magdalena Rutkowska, specjalizacja: neonatologia
Dr n. med. Marzanna Reśko-Zachara, specjalizacja: neonatologia, pediatria

CHIESI/ŻMO/JEW/25/09/2020