Siara (młodziwo, łac. colostrum) to gęsta, żółta wydzielina gruczołów mlecznych kobiety po urodzeniu dziecka. Jest to pierwszy pokarm wytwarzany przez mamę w okresie laktacji do maksymalnie 7. dnia po porodzie. Siara nazywana jest płynnym złotem, ze względu na swoje ochronne właściwości. Jej skład jest podobny do składu płynu owodniowego, unikalny i różny w zależności od czasu trwania ciąży. Siara matki wcześniaka zawiera wiele składników biologicznie czynnych. Zawiera substancje o znaczeniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym, co razem daje niezastąpione właściwości ochronne.

Siarę pozyskuje się najwcześniej po porodzie, gdy tylko mama zaczyna być świadoma, a jej stan zdrowia pozwala na pozyskanie pierwszych porcji. Siara może również zostać pobrana przed urodzeniem dziecka, o ile to będzie możliwe. Położna opiekująca się mamą po porodzie pobiera ręcznie do specjalnego pojemnika pierwszą porcję siary oraz udziela mamie instruktażu, w jaki sposób pozyskiwać kolejne porcje. Dalsze pozyskiwanie siary może być realizowane przez rodziców, o ile stan kliniczny mamy na to pozwala. Nawet mała objętość siary wywiera korzystny wpływ na proces leczenia dziecka.

Każdą porcję pozyskanej siary należy przechowywać w oddzielnych pojemnikach (strzykawki, małe specjalne naczynia). Każdy pojemnik powinien zostać dokładnie oznaczony imieniem i nazwiskiem oraz datą i godziną odciągnięcia. Im szybciej dziecko otrzyma pierwsze porcje siary, tym lepiej. Wczesna podaż siary pozwala wykorzystać jej wyjątkowe cechy biologiczne. Pobrana ręcznie siara może posłużyć do:

• pielęgnacji jamy ustnej przy bezpośrednim podaniu jej w porcjach po 0,5 ml u najmniejszych wcześniaków (podawana bezpośrednio w kroplach na śluzówki jamy ustnej lub cewnikiem do żołądka – dzięki sile grawitacji),
• żywienia troficznego,
• karmienia noworodka.

Nie zaleca się mamie odciągania pierwszych porcji siary laktatorem. Nawet jeśli zaledwie kilka kropel pozostanie na ściankach pojemnika, będzie dużo trudniej je wykorzystać.

Dr n. med. Matylda Czosnykowska-Łukacka, specjalizacja: biologia medyczna

CHIESI/ŻMO/JEW/42/09/2020