Etapy rozwoju wcześniaka: 1–22 tydzień
1.–8. tydzień
W pierwszym miesiącu dochodzi do zagnieżdżenia zarodka w jamie macicy. Zarodek ma już pełen zestaw genów od rodziców. Zaczynają się tworzyć zawiązki różnych narządów, z których później wykształcą się wszystkie narządy i układy. Około 6. tygodnia ciąży zaczyna bić serce, tworzą się zawiązki zębów. Zaczynają się wykształcać nóżki i rączki. Wielkość zarodka to ok. 3 cm.
9.–16. tydzień
W tym czasie w dalszym ciągu dochodzi do intensywnej budowy i przebudowy narządów i układów. Coraz bardziej widoczna staje się twarz płodu. Są już wykształcone kończyny. Pod koniec 12. tygodnia ciąży płód ma już wszystkie narządy, ale nie są one wystarczająco dojrzałe do samodzielnego życia.
W 13. tygodniu płód ma ok. 6,5 cm. Zaczyna się poruszać, ale dopiero około 16. tygodnia staje się to odczuwalne dla mamy. W tym czasie możliwe jest stwierdzenie płci dziecka w USG. W pierwszej połowie ciąży zachodzą głównie procesy rozmnażania i migracji komórek, między innymi tworzenie komórek i tkanek narządów.
17.–22. tydzień
Struktura szkieletu dziecka zaczyna się zmieniać – chrząstka staje się tkanką kostną. Płód połyka płyn owodniowy, wykonuje też ,,oddechy”, wprowadzając go do płuc, co jest niezbędne do dalszego prawidłowego rozwoju pęcherzyków płucnych. Nerki wytwarzają mocz. Płód słyszy dźwięki, uczy się głosu matki. Na skórze pojawia się meszek płodowy, który na tym etapie rozwoju pomaga utrzymywać stałą temperaturę. Wytwarzana jest maź płodowa, która chroni dziecko przed działaniem płynu owodniowego i również pomaga w utrzymaniu temperatury ciała.
W drugiej połowie ciąży dominują procesy wzrostu i różnicowania się komórek. Proces ten trwa nieprzerwanie również po narodzinach dziecka. Na tym etapie rozwoju dziecka nie ma możliwości utrzymania go przy życiu poza organizmem mamy.
Dr n. med. Magdalena Klemińska-Nowak, specjalizacja: neonatologia, pediatria
CHIESI/ŻMO/JEW/35/09/2020