Pomiar ciśnienia tętniczego, obok pomiaru czynności serca, jest ważnym elementem oceny funkcjonowania układu krążenia u noworodka. W zależności od sytuacji klinicznej noworodka może być on wykonywany kilka do kilkunastu razy na dobę. Oczywiście w momencie, gdy stan dziecka się poprawia, rzadziej dokonujemy tego pomiaru.

Istnieją 2 metody pomiaru ciśnienia krwi:

1. pomiar nieiwazyjny
2. pomiar inwazyjny.

Pomiar nieiwazyjny

Polega na założeniu mankietu prawidłowej szerokości, dostosowanego do obwodu kończyny w miejscu pomiaru. Założenie zbyt wąskiego mankietu zawyża pomiar ciśnienia, zbyt szerokiego – zaniża. Preferowanym miejscem pomiaru jest prawe ramię, ale można też go dokonywać na udach i łydkach (np. kiedy kończyna zajęta jest przez założony wenflon albo wkłucie centralne – patrz odpowiednie podrozdziały). Należy starać się mierzyć ciśnienie, kiedy noworodek jest spokojny, nie płacze, nie jest w trakcie karmienia, ponieważ wszystkie te czynności mogą zafałszować pomiar. W momencie gdy pielęgniarka stwierdzi nieprawidłowe ciśnienie krwi, weryfikuje ocenę po raz drugi, nim zawiadomi o tym fakcie lekarza.

Pomiar inwazyjny

Wykonuje się go w sytuacji, gdy stan noworodka jest bardzo niestabilny. W celu dokonania pomiaru najpierw musi być założony cewnik do wybranej tętnicy (najczęściej w pierwszych dniach życia tętnica pępowinowa, w późniejszych promieniowa – na wysokości nadgarstka – lub piszczelowa – na wysokości kostki na nóżce). Później podłącza się specjalny zestaw, który mierzy ciśnienie tętnicze w sposób ciągły, czyli 24 godziny na dobę. Umożliwia to bardzo dokładną ocenę ciśnienia tętniczego i zmniejsza niemiłe doznania, jakie odczuwa noworodek podczas pomiaru metodą nieinwazyjną. W momencie kiedy stan noworodka się stabilizuje, cewnik jest natychmiast usuwany z naczynia, by zmniejszyć do minimum możliwość powikłań takich jak zaburzenia ukrwienia kończyny czy krwiak.

Dr hab. n. med. prof. IMiD Magdalena Rutkowska, specjalizacja: neonatologia
Dr n. med. Marzanna Reśko-Zachara, specjalizacja: neonatologia, pediatria

CHIESI/ŻMO/JEW/30/09/2020